Revalidatie voorste kruisband

Inleiding

Een kruisband scheuren is een vaak-voorkomende blessure bij het sporten. Meer specifiek bij sporten waarbij een hoge belasting op de knie komt, zoals in voetbal, volleybal, basketbal of handbal. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. Meestal gebeurt dit zonder dat er contact is van iemand anders, maar door plotse bewegingsveranderingen waarbij de knie naar binnen draait.

Een knie kan in verschillende vlakken bewegen. De grootste beweging is mogelijk naar plooien en strekken van de knie. Verder kan deze ook nog naar binnen en buiten bewegen, en zelfs een draaibeweging maken. Deze bewegingen kan je zelf niet actief doen maar komen wel voor bij het sporten. Denk maar aan het verdraaien van je knie, doordat je een ongecontroleerde beweging maakt. Hierdoor komt er zeer veel spanning op de kruisband, waardoor deze kan scheuren.

Anatomie en functie

Maar wat is een kruisband nu precies?

 

 

Het kniegewricht bestaat uit 3 botstructuren; het boven- en onderbeen, en een knieschijf. Deze botstructuren worden samengehouden door ligamenten. In de knie kunnen we 4 primaire ligamenten aanduiden. Twee ervan zijn de kruisbanden, een voorste en een achterste. Met een medische term wordt dit ook wel respectievelijk de ACL (anterior cruciate ligament) en PCL (posterior cruciate ligament) genoemd. Verder is er ook nog een binnenste en buitenste collaterale band.

De functie van de kruisbanden is het verhogen van de stabiliteit in het kniegewricht. Dit is vnl. van belang bij pivoterende bewegingen of plotse richtingsveranderingen tijdens het sporten. Hierbij komt nl. veel stress op het kniegewricht.

Etiologie

De grootste oorzaken voor een dergelijke blessure wordt gelinkt aan een verminderde kracht van de bovenbeenspieren en verminderde stabiliteit van het kniegewricht. Een dergelijke blessure gebeurt vnl. tijdens een plotse bewegingsverandering, een binnenwaartse beweging van de knie tijdens het landen of door een botsing tijdens het sporten.
Vrouwen vertonen een hogere kans op het scheuren van een kruisband dan mannen.
Voor de puberteit komt dit maar zelden voor. Vanaf de puberteit zijn er nl. noemenswaardige verschillen merkbaar tussen mannen en vrouwen, anatomisch, hormonaal en o.v.v. neuromusculaire controle.
Vaak komt dit voor bij jonge sporters, waardoor dit een belangrijke invloed heeft op hun carrière. De relatief lange revalidatie, meestal 6 maanden, maakt dat ze veel tijd verliezen. Echter, door gerichte revalidatie, waarbij gewerkt wordt op alle relevante spieren, kan je sterker dan ooit worden. Hierdoor maak je je achterstand die eventueel opgelopen hebt al snel goed.
Een eerdere scheur van de kruisband geeft een sterk verhoogd risico op een nieuwe scheur. Een mogelijke reden hiervoor is het optreden van asymmetrieën na een dergelijk letsel. Bijvoorbeeld door een verminderde stabiliteit.
Het is dan ook zeer belangrijk om de knie sterker te maken dan voordien, om een nieuwe blessure aan deze structuur uit te sluiten.
Verder is de sterkte van ligamenten in het lichaam genetisch bepaald. Dit bepaalt ook de kans op het scheuren van een kruisband.

Preventie

Het grootste deel van alle spier- en ligamentaire letsels zijn te vermijden. (Lees hier meer over preventie voor dergelijke blessures.)
Een correcte landingstechniek waarbij de knie stabiel is en een correcte werking van de spieren rondom het kniegewicht (coordinatie en kracht) zijn de belangrijkste factoren in dergelijke gevallen. Hierdoor komt er minder stress en trekkrachten op dit ligament, waardoor je minder kans hebt op een ruptuur. Door screening van de bewegingspatronen kan onderzocht worden waar fouten zitten, om zo preventief blessures uit te sluiten.
Hiervoor kan je ook bij ons terecht.

Behandeling

Conservatief vs operatief

Indien een blessure van een kruisband gebeurt, heb je 2 opties ter herstel. Enerzijds kan gekozen worden voor een conservatieve optie, i.e. zonder operatie, of anderzijds een operatie. De keuze voor een van beide opties hangt van verschillende factoren af. De ernst van de blessure, het niveau van de uitgeoefende sport en de leeftijd. Meestal wordt gekozen voor de operatie, omdat dit meerdere voordelen met zich meebrengt, vnl. op lange termijn.

Bij de conservatieve behandeling wordt gekozen om geen herstel van de kruisband zelf te bekomen. Door middel van kinesitherapie worden de spieren zodanig getraind, dat deze de verminderde stabiliteit compenseren. Het is dan echter aan te raden om te sporten met een brace, om bijkomende stabiliteit te hebben. Echter, doordat er nu een toegenomen beweging is tussen het boven- en onderbeen, kan er bijkomende schade optreden aan het kniegewricht. Zo zijn de beide menisci (schokdempers in de knie) en het kraakbeen onderhevig aan een hogere belasting, waardoor deze op langere termijn slijtage en dus pijn kunnen veroorzaken.

Indien gekozen wordt voor een operatie, brengt dit meer voordelen met zich mee.
Een dergelijke operatie is steeds arthroscopisch. Waarmee bedoeld wordt dat er via kleine incisies in de huid, toegang wordt verschaft voor verschillende kleine apparaten. Hiermee kan de chirurg de gescheurde kruisband verwijderen, en een nieuwe graft inbrengen. Dit is dan ter vervanging van de gescheurde kruisband.
Voor deze nieuwe kruisband zijn verschillende opties mogelijk. De meest gebruikte is een deel van de hamstringpees van de patient (autograft). Daarnaast kan ook een deel van de kniepees gebruikt worden, of in zeldzame gevallen een allograft (structuur dat niet eigen is aan de patient).
Het grote voordeel van een operatie is dat de kruisband vervangen wordt, waardoor de stabiliteit van het kniegewricht geoptimaliseerd wordt. Hierdoor is er minder kans op bijkomende schade in het gewricht door het sporten. Het nadeel hiervan is dat er een langere revalidatie nodig is.

Revalidatie

Een revalidatie van een dergelijke operatie duurt enkele maanden. Klassiek wordt er verwacht dat je na 6 maanden fit bent om loopsporten te doen. Om medisch klaar te zijn om aan wedstrijden deel te nemen wordt echter een tijdsduur van 7-8 maanden aangenomen.
De exacte duur hiervan is echter afhankelijk van verschillende factoren. Ten eerste het doel. Wil je opnieuw pijnvrij kunnen wandelen of wil je op hoog niveau sporten waarbij je moet lopen, cutting bewegingen en sprongen moet kunnen uitvoeren? Dan zal dit langer duren dan iemand die geen sporten moet kunnen uitoefenen. Naast andere factoren zoals leeftijd, mate van frequentie van kinesitherapie na de operatie en eventuele bijkomende medische problemen is ook de mate van prehab belangrijk. Prehab is de revalidatie die plaatsneemt tussen het trauma en de operatie. Indien je knie in grote mate hersteld is na het trauma, i.e. een normale mobiliteit, geen zwelling en goeie activatie van je spieren, is er een betere outcome na de operatie, en een snellere return-to-play.
Verder zijn ook optimale omstandigheden na revalidatie van belang. Voeding en voldoende rust ter herstel hebben een positieve invloed.

Voor revalidatie na een dergelijk letsel en operatie, kan je steeds bij ons terecht. Door onze specialisatie in sportkinesitherapie, hebben we hier veel ervaring in. Zowel voor top- als amateursporters. Een ruime oefenzaal met kwaliteitsvol materiaal, maakt dat we jou optimaal kunnen begeleiden. Om een afspraak te maken, kan je ons hier contacteren.